Մարիամ Զախարյան՝ ՀԱԱՀ, Ագրոնոմիական ֆակուլտետ, Ագրոնոմիա, սելեկցիա, գենետիկա բաժին
Թեմա՝ Սննդային բնական ներկանյութի ստացում
ԱԳՐԻ ՔԵՄՓ ծրագրի դրամաշնորհառու Մարիամ Զախարյանն ուզում է, որ Հայաստանի գիտության ոլորտն այնքան զարգանա, որ նույնիսկ հեքիաթային երազանքները դառնան իրականություն:
Ինչու՞ որոշեցիք ընտրել հետազոտության հենց այդ թեման։
- Թեմայի ընտրությունը պայմանավորված էր առաջին հերթին հայրենական արտադրության բնական սննդային ներկանյութի բացակայությամբ: Որպես այլընտրանք մենք առաջարկում ենք սննդի բնական ներկանյութի ստացում՝ Հայաստանում տարածված վայրի հապալասենու՝ Հապալաս մրտենական /Vaccinium Myrtillus/ տեսակի պտուղներից։
- Բացի այդ, Հայաստանում տարածված վայրի Հապալասենու բույսերը գրեթե ուսումնասիրված չեն: Այնինչ, հապալասը պարունակում է զգալի քանակությամբ տանիններ և ներկանյութեր: Այն օգտագործվում է որպես բնական ներկանյութ՝ մրգերի եւ հատապտուղների տեխնիկական վերամշակման մեջ: Հապալասում հայտնաբերված գունանյութը դեռ բավականաչափ ուսումնասիրված չէ. այն կոչվում է միրտիլինա (C 22 H 22 O 11): Դա գլյուկոզիդ է՝ միրտիլիդինի միացություն (C 16 H 12 O 7) եւ չուսումնասիրված շաքար: Հապալասի հյութը մուգ կարմիր գույն ունի: Հատապտուղները պարունակում են բավարար քանակությամբ պեկտին, ուստի հապալասը հաջողությամբ օգտագործվում է խաշած ժելեի արտադրության եւ սննդի ու բուրավետիչ արդյունաբերության այլ ճյուղերում։
Հետազոտության ընթացքում ինչպե՞ս փոխվեցին Ձեր սկզբանական պատկերացումները։
- Հետազոտությունը դեռ չի ավարտվել, բայց ես արդեն հույս ունեմ, որ ընտրված թեման կարող է դառնալ արտադրական գաղափար: Ուսումնասիրությունները ցույց տվեցին, որ Հայաստանում տարածված Հապալասենու վայրի տեսակն ունի շատ ավելի հարուստ քիմիական բաղադրություն, քան շուկայում առկա մյուս տեսակները։ Ուստի, այն իսկապես կարող է օգտագործվել որպես ներկանյութ:
ԱԳՐԻ ՔԵՄՓ-ի դրամաշնորհային ծրագրին մասնակցելով ի՞նչ նոր փորձառություն ստացաք։
- Իրականացնելով գիտական ուսումնասիրություններ, ես համոզվեցի, որ մենք ունենք շատ հարուստ բուսական աշխարհ, որը կարելի է եւ պետք է օգտագործել տարբեր ոլորտներում:
- Շնորհիվ ԱԳՐԻ ՔԵՄՓ-ի դրամաշնորհային ծրագրի, ես սովորեցի աշխատել լաբորատորիայում․ իրականացնել տարբեր չափումներ, պատրաստել լուծույթներ, բազմացնել in vitro եղանակով բույսեր և այլն:
- Բացի այդ, ես հիմա իրականացնում են տվյալների մշակում և ամփոփում՝ իմ առաջին գիտական հոդվածի հրապարակման համար:
Ինչպե՞ս է գիտական միջավայրը նպաստում հետազոտական ընթացքին։
- Հետազոտության հիմնական աշխատանքներն իրականացնում ենք ՀԱԱՀ Կենսաբանական հետազոտությունների լաբորատորիայում, ինչպես նաև EVN Wine Academy-ում:
- Ստացված ներկանյութը նախատեսում ենք փորձարկել ՀԱԱՀ-ի հացի, հրուշակեղենի և շոկոլադագործության ուսումնական լաբորատորիայում։
Հետազոտության հաջող ավարտը ինչպե՞ս կազդի Ձեր հետագա մասնագիտական կարիերայի վրա։
- Համոզված եմ, որ ինչ գծով էլ շարունակեմ իմ մասնագիտական կարիերան, դա անելու եմ հանուն մեր երկրի հզորացման։ Կուզեի զբաղվել այնպիսի գործով, որը կնպաստի հայրենական արտադրության զարգացմանը: Տվյալ ծրագրի շրջանակում ես ձեռք բերեցի կարեւոր գիտելիքներ ու փորձառություն՝ իմ գիտական կարիերան շարունակելու համար, ինչի համար շատ շնորհակալ եմ ԱԳՐԻ ՔԵՄՓ ծրագրին։
Ղեկավար՝ Զառա Հարությունյան, Գյուղատնտեսական գիտությունների թեկնածու, ՀԱԱՀ
ԱՄՆ ՄԶԳ ֆինանասավորմամբ իրականացվող ԱԳՐԻ ՔԵՄՓ ծրագրի տվյալ բաղադրիչի գործողությունները միտված են խթանելու ՀԱԱՀ ուսանողների մուտքը հետազոտությունների և զարգացման ոլորտ։
#AGRICAMP #Research_and_Development